Tiết lộ: Ô nhiễm không khí có thể gây hại cho 'mọi cơ quan trong cơ thể'

Một nghiên cứu mới trên phạm vi toàn cầu chỉ ra rằng: ô nhiễm không khí có thể gây tổn hại cho mọi cơ quan và gần như tất cả các tế bào trong cơ thể con người .

Nghiên cứu cho thấy tác hại toàn diện của ô nhiễm không khí, từ bệnh tim, phổi, bệnh tiểu đường, chứng mất trí nhớ, các vấn đề về gan, ung thư bàng quang đến giòn xương, tổn thương da… Thậm chí, ô nhiễm không khí còn tác động xấu đến khả năng sinh sản, sức khỏe của thai nhi và em bé.

Tổn thương toàn thân là kết quả của các chất ô nhiễm gây viêm sau đó tràn qua cơ thể và các hạt siêu mịn được máu mang theo khắp cơ thể

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ô nhiễm không khí là một vấn nạn khẩn cấp đối với sức khỏe cộng đồng, với hơn 90% dân số toàn cầu bị ảnh hưởng. Phân tích mới chỉ ra rằng với 8,8 triệu người chết sớm mỗi năm - gấp đôi ước tính trước đó - ô nhiễm không khí trở thành một kẻ giết người số một, hơn cả thuốc lá.

Nhưng tác động của các chất gây ô nhiễm khác nhau lên nhiều căn bệnh vẫn còn được tìm hiểu kỹ, tuy nhiên, việc này cho thấy ô nhiễm không khí gây tổ thương phổi và hệ hô hấp chỉ là “phần nổi của tảng băng” 

Ô nhiễm không khí có thể gây hại nghiêm trọng, kéo dài, và có khả năng ảnh hưởng đến tất cả các cơ quan trong cơ thể, đây là kết luận các nhà khoa học từ Diễn đàn của Hiệp hội hô hấp quốc tế (Forum of International Respiratory Societies)  trong hai bài báo được công bố trên tạp chí Chest . Các hạt Ultrafine có thể đi qua [phổi], dễ dàng được các tế bào “nhặt” và theo máu di chuyển đến hầu như tất cả các tế bào trong cơ thể.

Giáo sư Dean Schraufnagel, Đại học Illinois - Chicago, người dẫn đầu các nghiên cứu, nói: Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu hầu hết mọi cơ quan đều bị ảnh hưởng. Nếu thiếu một cái gì đó [từ đánh giá] thì có lẽ là do chưa có nghiên cứu nào.

Tiến sĩ Maria Neira, Giám đốc Sức khỏe cộng đồng và Môi trường của WHO cho biết: Đây là một bằng chứng rất thuyết phục. Có hơn 70.000 bài báo khoa học chứng minh rằng ô nhiễm không khí đang ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe của chúng ta.

Cô cho biết cô dự kiến ​​sẽ còn tìm ra nhiều hơn nữa các bệnh liên quan đến đến ô nhiễm không khí trong nghiên cứu trong tương lai: như bệnh Parkinson hay tự kỷ…. chẳng hạn

Ô nhiễm không khí tàn phá mọi bộ phận của cơ thể như thế nào?

WHO đã gọi ô nhiễm không khí là “kẻ giết người thầm lặng” vì các tác động mạnh mẽ của nó, nhưng lại thường không được đánh giá và chú ý một cách toàn diện.

Phổi và tim
Tác hại của không khí bẩn thể hiện trong tổng quan bắt đầu khi ô nhiễm hít phải.
Điều này dẫn đến các vấn đề về hô hấp, từ hen suyễn đến khí phế thũng đến ung thư phổi. Hiện nay có nhiều bằng chứng cho thấy ô nhiễm không khí dẫn đến tác hại nghiêm trọng không chỉ đối với phổi mà còn đối với tim. Nó làm tăng nguy cơ đau tim khi các động mạch hẹp và cơ bắp yếu đi.

Giáo sư Dean Schraufnage cho biết, khi các hạt bụi mịn xâm nhập vào phổi, chúng sẽ được mang đi khắp cơ thể và xâm nhập vào mọi cơ quan nội tạng, gây nên những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy chúng thậm chí có thể di chuyển thẳng lên dây thần kinh khứu giác vào não. Một lĩnh vực nghiên cứu mới nổi cũng cho thấy ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của gen, ông nói thêm.

Não và trí nhớ:

Đột quỵ, mất trí nhớ và giảm trí thông minh cũng như nhiều căn bệnh ảnh hưởng đến não đều được cho là có liên quan đến ô nhiễm không khí. Thậm chí, có những bằng chứng cho thấy ô nhiễm không khí còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến giấc ngủ. 

Các tế bào miễn dịch có thể nghĩ rằng [hạt ô nhiễm] là một loại vi khuẩn, do đó, chúng cố gắng tiêu diệt nó bằng cách giải phóng các enzyme và axit. Những loại protein gây viêm này lan vào cơ thể, ảnh hưởng đến não, thận, tuyến tụy ...v.v. . Về mặt tiến hóa, cơ thể đã tiến hóa để tự vệ trước các bệnh nhiễm trùng chứ không phải ô nhiễm. Giáo sư Dean Schraufnage nói.

Bụng

Nghiên cứu nhấn mạnh rằng ô nhiễm không khí có liên quan đến nhiều bệnh ung thư, bao gồm cả bàng quang và ruột.

Ngay cả da và xương cũng bị ảnh hưởng:  sự lão hóa da, nổi mề đay và xương giòn liên quan đến không khí độc hại.
Giáo sư Schraufnage cho biết, ông khá ngạc nhiên khi các nghiên cứu chỉ ra rằng, gan cũng có thể bị ảnh hưởng do ô nhiễm không khí. “Thực sự mà nói điều này khá khó tin, vì gan chính là cơ quan loại bỏ độc tố cho cơ thể. Tuy nhiên, tôi sẽ không đưa ra đánh giá nào cho đến khi có một nghiên cứu chính thức về vấn đề này”

Sinh sản, trẻ sơ sinh và trẻ em

Đáng lo ngại nhất của không khí độc hại là tác động mạnh mẽ đến khả năng sinh sản. Những nghiên cứu cho thấy, tiếp xúc với ô nhiễm không khí làm giảm khả năng đậu thai và tăng sảy thai. Một nghiên cứu gần đây tìm ra chất gây ô nhiễm trong nhau thai giúp nuôi dưỡng thai nhi. Việc tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể làm giảm chiều cao của trẻ sơ sinh.

 Tiếp xúc với không khí bẩn dẫn đến phổi còi cọc , tăng béo phì ở trẻ em , bệnh bạch cầu và các vấn đề về sức khỏe tâm thần .

'Các bác sĩ cần phải lên tiếng'

Giáo sư Schraufnagel lo ngại rằng nhiều bác sĩ không biết về những tác hại trên diện rộng của ô nhiễm không khí.

Một số người cho rằng ô nhiễm không khí chỉ ảnh hưởng đến một số cơ quan, chẳng hạn như phổi. Do đó, họ chỉ khuyến cáo bệnh nhân của mình chú ý bảo vệ các cơ quan đó. “Như vậy là chưa đủ”, ông nói!

Nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên quan đáng kể giữa chất lượng không khí kém và bệnh tật, nhưng không thể chứng minh được nguyên nhân và kết quả, do các nhà nghiên cứu không thể tiến hành thử nghiệm trên người.

Tuy nhiên, Schraufnagel cho biết bằng chứng đặc biệt thuyết phục đến từ ba loại nghiên cứu: ô nhiễm không khí và bệnh tật thay đổi theo thời gian,liều lượng của ô nhiễm có liên quan đến mức độ bệnh và từ các nghiên cứu trên động vật.

Ví dụ, hành động của chính phủ nhằm cắt giảm ô nhiễm trước Thế vận hội Bắc Kinh năm 2008 đã dẫn đến sự gia tăng trọng lượng của trẻ sơ sinh trong thành phố.

Các tác động có hại xảy ra ngay cả ở các mức dưới tiêu chuẩn chất lượng không khí trước đây được coi là an toàn. Nhưng họ nói thêm: Tin tốt là vấn đề ô nhiễm không khí có thể được giải quyết.

Cách tốt nhất để giảm phơi nhiễm là kiểm soát nó tại nguồn của nó, Schraufnagel nói. Hầu hết ô nhiễm không khí đến từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch để tạo ra điện, đun nấu trong nhà và vận tải.

Tiến sĩ Maria Neira nói: Có lẽ chúng ta là thế hệ đầu tiên trong lịch sử phải đối mặt với mức độ ô nhiễm cao như vậy.  Chúng tôi có siêu đô thị nơi tất cả các công dân đang hít thở không khí độc hại, cô nói. Tuy nhiên, với tất cả hàng tấn bằng chứng chúng tôi đang thu thập, các chính trị gia sẽ không thể nói rằng: “chúng tôi không biết”

Theo The Guardian